Het verhaal van de VOOR16 campagne
Er is de laatste tijd veel discussie over bestaanszekerheid en de hoogte van het minimumloon, maar vijf jaar geleden had niemand het er over. Lees hieronder hoe de FNV met de Voor14-campagne en later de Voor16-campagne een toereikend minimumloon op de agenda heeft gezet.
#1 Waarom
1969
Sinds 1969 bestaat er in Nederland een wettelijk minimumloon. Het was de bedoeling dat het minimumloon mee zou groeien met de welvaartsgroei, maar daar kwam daar weinig van terecht.
2017
In juni 2017 besloot het congres van de FNV dat het minimumloon en het sociaal minimum omhoog moeten. Een jaar later werd een campagne gestart. Het doel: een minimumloon van 60% van het mediane loon, en de uitkeringen stijgen mee.
Bron: Minimumloongids
#2 Start in Beverwaard
#2
Start in Beverwaard
2018
Op 1 december 2018 vond de eerste grote actie plaats in Beverwaard.
Het doel van de campagne: het minimumloon van onderop op de agenda zetten. Pas als kiezers in beweging komen, zal de politiek bereid zijn om het minimumloon fors te verhogen.
De start van de campagne was in Beverwaard, een dichtbevolkte wijk in Rotterdam waar veel mensen een laag inkomen hebben.
De FNV gaat deur aan deur bij bewoners langs om te horen wat zij belangrijk vinden. In totaal worden er meer dan 250 gesprekken gevoerd met buurtbewoners.
Uit de gesprekken blijkt dat veel buurtbewoners het vertrouwen in de politiek hebben verloren. Veel mensen hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Er was verontwaardiging over de ongelijke verdeling van de rijkdom in Nederland.
#3 Landelijke kick-off
#3
Landelijke kick-off
2019
Op 14 april 2019 werd de campagne landelijk gelanceerd. Bewoners liepen een mars van de Afrikaanderwijk, een van de armste wijken van Nederland, naar de Kop van Zuid, langs de bouwput waar het duurste appartement van Nederland in aanbouw was.
Veel steun onder kiezers: Ruim zeven op de tien
Nederlanders steunt de eis van de FNV-campagne, zo bleek uit een
opiniepeiling
uit 2019. Bovendien is er onder de achterbannen van bijna alle
politieke partijen een meerderheid voor dit doel. Latere
peilingen bevestigen dit beeld.
De steun van de kiezers kwam niet uit de lucht vallen. Het
Nationaal Kiezersonderzoek laat zien dat er al zeker sinds de
jaren negentig veel steun is voor kleinere
inkomensverschillen. Blijkbaar was er een FNV-campagne nodig
om te zorgen dat deze wens van de kiezers door de politiek
serieus wordt genomen.
Economische analyse
In 2019 publiceerde de FNV het rapport Waarom we 14 euro
willen. Uit deze economische analyse bleek dat een verhoging
van het minimumloon naar 60% van het mediane loon niet alleen
wenselijk is, maar ook uitvoerbaar.
De gevolgen voor de overheidsbegroting zijn te overzien.
Verder bleek uit het rapport dat een forse verhoging van het
minimumloon naar verwachting geen grote gevolgen zal hebben
voor de werkgelegenheid.
De theoretische modellen van het CPB waren er altijd vanuit
gegaan dat een hoger minimumloon wel veel banen zou kosten.
Nadat het FNV-rapport was verschenen, heeft de Tweede Kamer
hier vragen over gesteld. Het CPB erkende vervolgens in
een nieuwe analyse
dat een verhoging van het minimumloon inderdaad weinig
gevolgen zal hebben voor de werkgelegenheid.
Gemeenten voor een hoger minimumloon
In de landelijke politiek was aanvankelijk weinig steun voor
een hoger minimumloon. Gemeenteraadsleden stonden hier meer
voor open. Lokale politici zien immers in de dagelijkse
praktijk wat het betekent om rond te moeten komen van een
minimuminkomen. In het hele land hebben activisten gemeenten
gevraagd om stelling te nemen gemeenten voor een toereikend
minimumloon. In tientallen gemeenten werden moties aangenomen
met een oproep om het minimumloon te verhogen. Vaak kregen
deze moties steun van partijen die landelijk nog niet hadden
besloten om een hoger minimumloon te steunen.
Lees verder
#4 Acties
2020
Overal in het land kwamen mensen in actie voor een toereikend minimumloon. Zo werden stoepkrijtacties gehouden bij supermarkten, zorginstellingen en andere werkplekken om een eerlijk loon te eisen voor de onmisbare werkers. Deze onmisbare werkers hebben ervoor gezorgd dat Nederland bleef functioneren tijdens de coronapandemie, maar vaak hebben ze een loon waarvan je nauwelijks rond kan komen.
In 2020 introduceerde de FNV Fat Cat Day, de dag in januari waarop invloedrijke ceo’s al even veel hebben verdiend als waar iemand met een minimumloon een heel jaar voor moet werken. Fat Cat Day is sindsdien een jaarlijks terugkerende actie.
#5 Steeds meer steun in Tweede Kamer
#5
Steeds meer steun in Tweede Kamer
De kiezers willen al jarenlang kleinere inkomensverschillen,
maar door politici werd nauwelijks gesproken over de hoogte van
het minimumloon. De FNV-campagne heeft hier verandering in
gebracht. Voor het eerst in vijftig jaar kwam de hoogte van het
minimumloon op de politieke agenda.
Politieke partijen konden opeens niet meer om dit onderwerp
heen. De steun voor een hoger minimumloon groeide naar 46
zetels, en toen naar 69 zetels. Eind 2020 publiceerden
politieke partijen hun verkiezingsprogramma’s. Inmiddels was
bijna iedereen het ermee eens dat het minimumloon omhoog moet,
ook rechtse partijen.
De meeste partijen dachten nog aan een beperkte verhoging,
maar sommige partijen spraken inmiddels hun steun uit voor een
minimumloon van 14 euro.
Lees verder
#6 Eerste resultaten
#6
Eerste resultaten
8,05%
Met zoveel steun kon de regering er niet omheen om het minimumloon te verhogen. Op 1 januari 2023 werd een extra verhoging van het minimumloon doorgevoerd van 8,05% bovenop de reguliere indexatie. Het was voor het eerst sinds de invoering van het minimumloon in 1969 dat zo’n extra verhoging werd doorgevoerd.
5,5% - 11%
Bovendien wordt in 2024 het minimumloon per maand vervangen door een minimumloon per uur. De manier waarop dat gebeurt betekent voor een deel van de werkers een verhoging met nog eens 5,5% of 11%.
Dit is een belangrijk resultaat: miljoenen mensen kunnen hierdoor iets beter de eindjes aan elkaar knopen. Tegelijk is het nog lang niet genoeg. De campagne gaat door.
#7 Voor14 gaat voor 16
#7
Voor14 gaat voor 16
De Voor14 campagne van de FNV strijdt al jaren voor een hoger
minimumloon. Een minimumloon waarvan je rond kunt komen en dat
in verhouding staat met de rest van de lonen. We zijn niet de
enigen, ook de Europese Unie adviseert een toereikend
minimumloon dat in verhouding is met andere lonen. Nu kun je
ingewikkeld doen over ‘wat toereikend’ en ‘wat in verhouding’
is, maar er bestaat een internationale norm die het wat
versimpelt:
"Het minimumloon in een land moet 60% van het mediaanloon
zijn. Iedereen die minder dan deze ‘60% mediaan’ norm verdient
komt moeilijk(er) of niet rond en loopt risico op armoede en
sociale uitsluiting."
Lange tijd was 60% mediaan 14 euro per uur. Doordat alle
andere lonen de afgelopen jaren zijn gestegen is ook het
mediaanloon gestegen. Hiermee komt 60% mediaan nu uit op 16
euro per uur. En dus heet de campagne Voor14 vanaf nu Voor16.
Lees verder
#8 Steun voor 60% mediaan
#8
Steun voor 60%mediaan
Bron: OECD, cijfers voor 2022
2022
In 2022 heeft de Europese Unie de Richtlijn voor toereikende minimumlonen aangenomen. Lidstaten moeten voortaan vaststellen of hun minimumloon wel toereikend is, en daarbij referentiewaarden gebruiken zoals 60% van het mediane loon. Nederland heeft nu echt iets uit te leggen: waarom voldoet ons minimumloon niet aan deze referentiewaarde? En waarom loopt Nederland achter op omringende landen?
2023
Ondertussen groeit ook de maatschappelijke steun voor een
toereikend minimumloon. Een
open brief
die pleit voor een minimumloon van minstens 60% van het mediane
loon werd ondertekend door FNV, Young & United, Voor16, Stem op
een Vrouw, FairWork, Jeugd Educatie Fonds, Bureau Clara
Wichmann, CNV Milieudefensie, en Women INC.
Op 25 september 2023
organiseerde
de FNV een expertmeeting met Eurocommissaris Nicolas Schmit
over de richtlijn. Hij hield ons land een spiegel voor:
“Als Nederland niks doet, neemt de armoede toe. Jullie
moeten de discussie voeren over wat er nodig is om normaal
te leven in dit land. Niemand redt het om zijn hele leven
rond te komen van het minimumloon. Dat is sociaal en
economisch niet te doen. Ik vind dat onacceptabel.”
Lees verder
#9 Op naar de verkiezingen
#9
Op naar de verkiezingen
2022
In 2022 stemde de Kamer over een motie om de referentiewaarden uit de Europese richtlijn te hanteren als criterium voor een toereikend minimumloon. De motie kreeg steun van PvdA, GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren, DENK, Volt en BBB. Maar is dat nog steeds zo nu de verkiezingen eraan komen?
#10 GroenLinks-PvdA congres
#10
GroenLinks- PvdA congres
Op basis van verkiezingsprogramma’s en een initiatiefwet steunen GL/PvdA, SP, PvdD, ChristenUnie en BIJ1 een minimumloon van 60% van het mediane loon. Dat ging niet helemaal vanzelf: het conceptprogramma van GL/PvdA moest worden aangescherpt door middel van een amendement van de leden. Dit amendement werd met een overweldigende meerderheid van 63% van de stemmen aangenomen.
2023
Dankzij onze aanwezigheid op het partijcongres van oktober 2023 is een amendement aangenomen om 16 euro minimumloon met koppeling aan 60% van het mediane loon op te nemen in het partijprogramma. Met GroenLinks-PvdA hebben we een grote medestander in de Kamer die onze doelen ondersteunt. Hieronder zie je de foto’s van onze succesvolle actie:
#11
Teleurstellende
verkiezingsuitslag
en niet ingeloste
beloften van politieke
partijen
#11
Teleurstellende verkiezingsuitslag en niet
beloften
van politieke
partijen
22 november 2023 sloeg Nederland rechtsaf en werd de rechts-radicale PVV de grootste partij. En alsof ze het van te voren afgesproken leken te hebben waren partijen op rechts ineens toch niet zo happig om het minimumloon te verhogen. Waar de BBB voor de verkiezingen nog een motie indiende om het minimumloon te verhogen, hadden ze nu ineens meer oog voor de – onterechte – zorgen van werkgevers. En ook de VVD bedoelde met een hoger minimumloon ineens niet meer een daadwerkelijke verhoging, maar ‘gewoon’ het volgen van de halfjaarlijkse indexatie. Oftewel: als het aan de VVD, BBB en andere rechtse partijen ligt, kunnen we tot Sint Juttemis wachten op een leefbaar minimumloon!
#12
Minimumuurloon
zeker geen technische
formaliteit
#12
Minimumuurloon zeker geen technische
formaliteit
Ondertussen werd in januari 2024 nog wel het minimumuurloon van €13,27 per uur ingevoerd. Dat lijkt misschien een technische formaliteit, maar is het allerminst. Door deze verandering van een minimum maandloon naar een minimumuurloon op basis van 36 uur zijn sommige mensen die 40 uur per weer werkte voor het minimumloon er 150 euro per maand op vooruit gegaan. Absoluut een stap in de goede richting, maar we zijn er nog lang niet want voor een eerlijk loon moet het minimumuurloon minimaal op 16 euro per uur uitkomen.
#13 Fat Cat Day 2024
#13
Fat Cat Day 2024
De inkomensongelijkheid is groot in Nederland. Elk jaar is wordt dat snel duidelijk wanneer blijkt dat de CEO’s van bekende Nederlandse bedrijven al binnen enkele dagen het jaarloon van iemand die werkt op minimumloon heeft verdiend. Zo verdiende onze Fat Cat van 2024 Frans Muller al na een aantal uur vakkenvullers jaren over moeten doen om te verdienen met het schamele jeugdloon dat zij krijgen. Deze foto is meer dan een miljoen keer bekeken en vat die ongelijkheid perfect samen:
#14 #Gelukskat on tour
#14
#Gelukskat on tour
2023
5 oktober 2023 introduceerde wij onze nieuwe mascotte. De #gelukskat. Deze kat brengt iedereen voortspoed en verkondigt het verhaal van een hoger minimumloon voor iedereen! We gingen naar alle hoeken van het land. Herken jij waar de #gelukskat allemaal is geweest? Bekijk het op onze site!
#15 Leefbaarloon Calculator
#15
Leefbaarloon Calculator
2024
Wie verdient wat in Nederland? Alle lonen van laag naar hoog op een rij. De mediaan maakt het inzichtelijk. Maar waar sta jij?
Op 14 februari 2024 lanceerde we onze nieuwe Leefbaarloon Calculator waarmee iedereen kan uitrekenen hoe mediaan diens salaris is. Voor 16 wil dat iedereen in Nederland een eerlijk loon verdient. Dat begint bij een minimumloon 60% mediaan, dat is nu 16 euro per uur. Maar hoe hoog zijn de lonen in Nederland eigenlijk? Vul hier je bruto maand of uurloon in en ontdek waar op de mediaan jij staat. En om het inzichtelijk te maken vertellen we je ook hoeveel dagen jij moet werken voor een eerlijk minimumloon.
#16
Plan voor een toereikend
minimumloon
#16
Plan voor een toereikend minimumloon
Dat sommige politieke partijen hun beloften over meer bestaanszekerheid en een hoger minimumloon na de verkiezingen razendsnel in de prullenbak gooide, maakte onze boodschap alleen maar urgenter. Nog meer dan voorheen zetten we onze boodschap kracht bij. Om voor een toereikend minimumloon te zorgen, moet de wet worden aangepast. Daarin moet worden vastgelegd dat:
Het minimumloon voortaan minstens gelijk is aan 60% van het mediane loon (in januari 2024 komt dit neer op 16 euro per uur); De koppeling met de uitkeringen blijft in stand, dus die groeien mee;
Het volwaardige minimumloon geldt voor iedereen vanaf 18 jaar.
Teken daarom hier voor een beter bestaan, een minimumloon van 60% mediaan. Aan het einde van juni 2024 zitten we op meer dan 10.000 ondertekenaars.
daarom hier
#17
Beslagen ten ijs
dankzij de Feitenbrief
#17
eslagen ten ijs dankzij de Feitenbrief
Ondanks de teleurstellende verkiezingsuitslag moest de nieuwe
Tweede Kamer nog stemmen over de extra verhoging 1,2% per 1 juli
2024. De grote vraag hierbij was wat de grootste
verkiezingswinnaar zou doen. Als de rechts-radicalen van de PVV
de verhoging steunde, haalde het wetsvoorstel een meerderheid.
Anders niet. Met o.a. twee opiniestukken in
het AD
en
Trouw
boden we weerwoord aan de vele tegenargumenten die met name de
werkgevers in stelling brachten.
En om onze politieke bondgenoten te ondersteunen brachten we
in april 2024 een
feitenbrief
uitgebracht. Deze hebben we overhandigd aan de Kamerleden.
Onze argumenten kwamen veelvuldig terug in het debat en onze
bondgenoten konden succesvol de leugens en verdraaiingen van
feiten van de werkgeversorganisaties weerleggen.
In de Tweede Kamer resulteerde dit in een glansrijke
overwinning. Met twee derde van de stemmen werd de verhoging
aangenomen. Helaas liggen de verhoudingen in de Eerste Kamer
anders. Door de draai en tegenstem van de BBB strandde de
eenmalige verhoging op een paar stemmen. De komende tijd
zetten we alles op alles om ervoor te zorgen dat ze hier niet
mee wegkomen. Het minimumloon kan én moet naar € 16.
Lees verder
#18 Oproep om verhalen te delen
#18
Oproep om verhalen te delen
2024
In mei 2024 deden we een oproep aan onze achterban om hun
verhalen te delen. Jullie verhalen. Verhalen van hardwerkende
mensen en mensen met een uitkering en mensen die in armoede
leven.
Onze verhalen de politici dat het minimumloon nog niet genoeg
gestegen is. Onze waardigheid is ons ontnomen in 14 jaar
afbraakbeleid van de VVD. Wij vragen niet veel: sparen om op
vakantie gaan, een bakje aardbeien kopen of een keertje naar
de bioscoop of het theater. In een land waar miljardairs wonen
houden miljoenen mensen geen geld over aan het einde van de
maand om iets te doen wat het leven leuk maakt.
Als jij jouw verhaal ook wilt delen, dan kan dat! Klink op
deze link!
Lees verder
#19
Nieuwe minister
van Sociale zaken
en Werkgelegenheid
#19
Nieuwe minister van Sociale zaken en
Werkgelegenheid
Het nieuwe radicaal-rechtse kabinet is beëdigd en de
bordesscéne is een feit. Het hoofdlijnenakkoord geeft weinig
hoop voor een sterke sociale zekerheid en kan worden gezien
als een rechtstreekse aanval op de bestaanszekerheid van
miljoenen mensen.
Minister van Hijum van de NSC is aangesteld als minister van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarmee is hij
verantwoordelijk minister voor de hoogte van het
minimumloon.
Zoals minister van Hijum zelf zegt:
“Een vast inkomen, weten dat je de huur en de
boodschappen kunt betalen, en met werk een goede toekomst
opbouwen – voor jezelf en voor je naasten. Dát is
bestaanszekerheid. Een fundament waar elke Nederlander
recht op heeft. Daar zet ik mij met hart en ziel voor in.”
Wij delen deze visie volledig. Onze oproep aan de minister
is duidelijk: een eerlijk minimumloon is essentieel voor
bestaanszekerheid voor iedereen. Verhoog het minimumloon
naar 16 euro per uur en koppel het aan 60% van het mediane
loon. Alleen dan creëren we 'een fundament waar elke
Nederlander recht op heeft'.
Bekijk onze overhandiging van de minimumloongids aan Eddy
van Hijum
hier.
Lees verder
#20
Wet implementatie
EU-richtlijn toereikende
minimumlonen in
behandeling genomen
#20
Wet implementatie EU-richtlijn
toereikende minimumlonen in behandeling
genomen
Demissionair minister Van Gennip van het vorige kabinet heeft
haar wetsvoorstel voor toereikende minimumlonen op 24 april
naar de Kamer gestuurd. In dit voorstel moet het kabinet laten
weten hoe Nederland aan de Europese richtlijn voor toereikende
minimumlonen gaat voldoen.
Daarbij moet je van het minimumloon niet alleen kunnen
leven, maar moet het minimumloon ook eerlijk zijn in
verhouding tot de andere lonen. Om te bepalen of dat het
geval is, staan er in de richtlijn een aantal voorbeeld
referentiewaarden, zoals 60% van het mediane loon. Ook mag
je als land geen discriminerende uitzonderingen op
bijvoorbeeld leeftijd maken. Adieu jeugdloon, zou je zeggen.
Duidelijk genoeg toch? Nou, daar denkt het vorige kabinet
anders over. Ze hebben hun eigen referentiewaarden bedacht.
Geen 60%, maar 50% van het mediane loon. Met andere woorden,
zo ongeveer wat het nu is. Terwijl dat toch echt niet
toereikend is. En het jeugdloon? Daar worden überhaupt
weinig woorden aan vuil gemaakt. Dat blijft als het aan het
vorige en huidige kabinet ligt, gewoon bestaan!
Gelukkig is de strijd nog niet gestreden. De inhoudelijke
behandeling zal waarschijnlijk eind september plaatsvinden.
Voor die tijd gaan we er alles aandoen om ons verhaal in Den
Haag te laten horen. Strijd je met ons mee? Meld je aan voor
de nieuwsbrief door
de petitie
te tekenen.
Lees verder